رفلکسولوژی پا نوعی ماساژ است که با اعمال فشار با شدتهای متفاوت بر روی پاها انجام میشود. این روش ممکن است تسکین درد و کاهش استرس و همچنین فواید دیگری را به همراه داشته باشد.
نظریهای وجود دارد که میگوید دستها، پاها و گوشها به اندامها و سیستمهای مشخصی در بدن مرتبط هستند و رفلکسولوژی بر اساس همین نظریه به وجود آمده است. افرادی که این روش را اجرا میکنند، به عنوان رفلکسولوژیست شناخته میشوند.
اگر دوست دارید در مورد این روش بیشتر بدانید یا ببینید آیا ارزش امتحان کردن دارد یا نه، ادامۀ متن را بخوانید.
رفلکسولوژی پا چگونه کار میکند؟
نظریههای مختلفی در مورد نحوۀ کارکرد رفلکسولوژی وجود دارد.
رفلکسولوژی در طب سنتی چینی
رفلکسولوژی بر پایۀ باور قدیمی چینیها به نام «چی» (انرژی حیاتی) شکل گرفته است. بر اساس این باور، چی در سراسر بدن جریان دارد. هنگامی که فردی احساس استرس میکند، بدن او مانع جریان چی میشود. عدم جریان درست چی، تعادل بدن را به هم میریزد و این سررشتۀ بروز بیماریهاست.
هدف رفلکسولوژی، حفظ جریان چی در بدن و ایجاد تعادل و پیشگیری از بیماری است.
در طب چینی، بخشهای مختلف بدن با نقاط فشاری خاصی در بدن ارتباط دارند. رفلکسولوژیستها از نقشههایی برای این نقاط در پاها، دستها و گوشها استفاده میکنند تا محل دقیق اعمال فشار را تعیین کنند. آنها معتقدند که لمس این نقاط باعث میشود انرژی در سراسر بدن فرد جریان پیدا کند و به نقطهای برسد که نیاز به بهبود دارد.
نظریههای دیگر دربارۀ رفلکسولوژی
در دهۀ 1890، دانشمندان بریتانیایی دریافتند که اعصاب، پوست را به اندامهای داخلی متصل میکنند. آنها همچنین کشف کردند که کل سیستم عصبی بدن به عوامل خارجی، از جمله لمس، واکنش نشان میدهد. به همین دلیل، لمس یک رفلکسولوژیست ممکن است به آرام کردن سیستم عصبی مرکزی کمک کند و همانند هر نوع ماساژ دیگری، آرامش و فواید دیگری را به همراه داشته باشد.
برخی معتقدند که مغز، درد را مانند یک تجربۀ ذهنی ایجاد میکند. گاهی اوقات مغز به درد فیزیکی واکنش نشان میدهد، اما در موارد دیگر، ممکن است در پاسخ به استرسهای عاطفی یا ذهنی، درد ایجاد کند. عدهای بر این باورند که رفلکسولوژی میتواند از طریق لمس آرامشبخش، درد را کاهش دهد و به بهبود خلق و خوی فرد و کاهش استرس کمک کند.
نظریۀ منطقهای نیز یکی دیگر از باورهایی است که برخی از آن برای توضیح کارکرد رفلکسولوژی استفاده میکنند. بر اساس این نظریه، بدن شامل 10 منطقۀ عمودی است. هر منطقه شامل بخشهای مختلفی از بدن است که با انگشتان مشخصی از دست و پاها ارتباط دارد. طرفداران نظریۀ منطقهای معتقدند که با لمس این انگشتان دست و پا، میتوانند به هر قسمت از بدن در یک منطقۀ خاص دسترسی پیدا کنند.
فواید رفلکسولوژی پا چیست؟
تا امروز تنها برخی از فواید بالقوۀ رفلکسولوژی در مطالعات علمی ارزیابی شدهاند و شواهد محدودی وجود دارد که نشان میدهد رفلکسولوژی میتواند به این موارد کمک کند:
- کاهش استرس و اضطراب
- کاهش درد
- بهبود خلق و خو
- ارتقای سلامت عمومی
علاوه بر این، افراد گزارش دادهاند که رفلکسولوژی به آنها کمک کرده است تا:
- سیستم ایمنی خود را تقویت کنند
- با سرطان مبارزه کنند
- سرماخوردگیها و عفونتهای باکتریایی را بهبود بخشند
- مشکلات سینوسی را برطرف کنند
- از مشکلات کمر بهبود یابند
- عدم تعادلهای هورمونی را اصلاح کنند
- باروری را افزایش دهند
- گوارش را بهبود دهند
- درد آرتروز را کاهش دهند
- مشکلات عصبی و بیحسی ناشی از داروهای سرطان (نوروپاتی محیطی) را درمان کنند
تحقیقات در مورد رفلکسولوژی چه میگویند؟
مطالعات زیادی در مورد رفلکسولوژی وجود ندارد و بسیاری از کارشناسان معتقدند که تحقیقات موجود کافی و با کیفیت نیستند.
با این وجود، یک بررسی در سال ۲۰۱۴ نشان داد که رفلکسولوژی مزایایی مانند کاهش برونده قلبی و کاهش فشار خون دارد، اما کیفیت این شواهد پایین است. نویسندگان این تحقیق هم تأکید کردهاند که باید مطالعات بیشتری با کیفیت بالاتر انجام شود تا مشخص شود که رفلکسولوژی چگونه میتواند به بدن و ذهن کمک کند.
با این حال، میتوان رفلکسولوژی را در جایگاه یک درمان مکمل پذیرفت چون مانند ماساژ نقش ارزشمندی در کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد دارد. از آنجا که ناحیۀ ماساژ پاهاست، برای برخی افراد این امر ممکن است آرامش یا تسکین بیشتری به همراه داشته باشد.
نگاهی به تحقیقات دربارۀ استفاده از رفلکسولوژی پا برای مدیریت درد و اضطراب
درد
کارشناسان به تأثیرات رفلکسولوژی بر درد در زنانی که سندروم پیش از قاعدگی (PMS) دارند نیز پرداختهاند. آنها دریافتند زنانی که دو ماه درمان رفلکسولوژی دریافت کردند، علائم PMS کمتری نسبت به زنانی که این درمان را دریافت نکردند، گزارش کردند. یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز در سال ۲۰۱۹ نتیجهگیری کرد که رفلکسولوژی علائم PMS را کاهش داده و مزایای آن با جلسات طولانیتر افزایش مییابد، اگرچه دادههای خاص در مورد تسکین درد، قطعی نبود.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۱ بر روی ۱۲۰ زن با بارداری کمخطر نشان داد که افرادی که از رفلکسولوژی استفاده کردند، در حین زایمان کاهش درد قابلتوجهی را تجربه کردند. البته، برای درک کامل اینکه آیا رفلکسولوژی به کاهش درد کمک میکند یا خیر، به مطالعات بزرگتر و بلندمدت بیشتری نیاز است.
اضطراب
در یک مطالعۀ کوچک از سال ۲۰۰۰، محققان تأثیرات یک جلسۀ ۳۰ دقیقهای رفلکسولوژی پا بر افراد تحت درمان برای سرطان سینه یا ریه را بررسی کردند. افرادی که درمان رفلکسولوژی دریافت کردند، سطح اضطراب کمتری نسبت به افرادی که این درمان را دریافت نکردند، گزارش کردند.
در یک مطالعۀ بزرگتر در سال ۲۰۱۴، محققان به افراد تحت جراحی قلب، یک درمان رفلکسولوژی ۲۰ دقیقهای روزانه به مدت چهار روز ارائه کردند. آنها دریافتند که افرادی که درمان رفلکسولوژی دریافت کردند، سطح اضطراب کمتری نسبت به افرادی که این درمان را دریافت نکردند، گزارش کردند. لمس یک انسان دیگر برای اکثر افراد، عملی آرامشبخش و کاهشدهندۀ اضطراب است.
آیا رفلکسولوژی برای امتحان کردن بیخطر است؟
به طور کلی، رفلکسولوژی بسیار ایمن است، حتی برای افرادی که با مشکلات جدی سلامتی مواجه هستند. این روش غیر تهاجمی و راحت است، بنابراین اگر به آن علاقهمندید، ارزش امتحان کردن را دارد.
با این حال، اگر هر یک از مشکلات زیر را دارید، ابتدا باید با پزشک خود مشورت کنید:
مشکلات گردش خون در پاها، لختههای خونی یا التهاب وریدهای پا، نقرس، زخمهای پا، عفونتهای قارچی، مانند قارچ پای ورزشکار، زخمهای باز در دستها یا پاها، ،مشکلات تیروئید، صرع، کمبود پلاکت یا مشکلات خونی دیگر که ممکن است منجر به کبودی یا خونریزی آسان شود
در صورت داشتن این مشکلات، ممکن است هنوز بتوانید رفلکسولوژی را امتحان کنید، اما شاید لازم باشد چند اقدام احتیاطی برای جلوگیری از عوارض جانبی انجام دهید.
هشدار: اگر باردار هستید، حتماً قبل از جلسه به رفلکسولوژیست خود اطلاع دهید، زیرا برخی منابع ذکر کردهاند که ممکن است باعث القای زایمان شود. اگر قصد دارید از رفلکسولوژی برای القای زایمان استفاده کنید، این کار را فقط با تایید پزشک انجام دهید.
برخی افراد پس از درمان رفلکسولوژی، عوارض جانبی خفیفی گزارش میکنند، از جمله:
سرگیجۀ خفیف
حساسیت پاها
حساسیت عاطفی
اما این عوارض جانبی کوتاهمدت بوده و معمولاً به زودی پس از درمان از بین میروند.
نتیجهگیری
رفلکسولوژی ممکن است درمانی پزشکی و علمی برای بیماریها نباشد، اما مطالعات نشان میدهد که این روش، به ویژه برای کاهش استرس و اضطراب، یک درمان مکمل مفید است.
اگر به رفلکسولوژی علاقهمند هستید و دوست دارید خودتان یک بار آن را تجربه کنید میتوانید فرم درخواست مشاورۀ رایگان را از اینجا پر کنید و منتظر تماس کارشناسان ما باشید یا با شماره تلفن:
77984738
تماس بگیرید.
شما میتوانید انواع خدمات ماساژ از جمله ماساژ رفلکسولوژی در شرق تهران را در مرکز تناسب اندام و زیبایی دکتر خان احمدی تجربه کنید.
منبع: healthline